Để thực hiện thành công và sớm hoàn thành mục tiêu, đề án đề xuất tổng cộng 43 cơ chế chính sách đột phá. Trong đó bao gồm 32 cơ chế chính sách thuộc thẩm quyền ban hành của Quốc hội, 13 cơ chế thuộc thẩm quyền ban hành của Chính phủ.

Sau khi được Bộ Chính trị đồng ý chủ trương triển khai đề án, TP.HCM sẽ phối hợp với Bộ Giao thông vận tải, TP Hà Nội và các bộ ngành tiếp tục nghiên cứu bổ sung, hoàn thiện các cơ chế chính sách đặc thù trình Quốc hội xem xét ban hành nghị quyết để tổ chức thực hiện.

Để đầu tư các dự án trong đề án, TP.HCM xác định đầu tư công có vai trò chủ đạo. Trong quá trình triển khai, TP sẽ tiếp tục nghiên cứu kêu gọi các nhà đầu tư tham gia đầu tư xây dựng các tuyến metro có tiềm năng thương mại.

Với nguồn vốn ngân sách, TP sẽ huy động từ kế hoạch vốn trung hạn, nguồn vượt thu, nguồn từ khai thác quỹ đất (TOD), phát hành trái phiếu chính quyền địa phương. Bên cạnh đó là huy động vốn vay, huy động từ hợp đồng BT (trả bằng ngân sách hoặc quỹ đất), vốn ngân sách trung ương hỗ trợ và các nguồn vốn hợp pháp khác.

Có ít nhất 3 năm chuẩn bị cho đề án metro

Tại kỳ họp thứ 20 HĐND TP.HCM khóa X vào chiều 12-10, Giám đốc Sở Giao thông vận tải Trần Quang Lâm cho hay để đảm bảo làm xong 355km metro vào năm 2035, đề án đặt mục tiêu phải hoàn thành công tác chuẩn bị dự án trong giai đoạn 2025 – 2027. Bồi thường, hỗ trợ, tái định cư và bàn giao mặt bằng phải hoàn thành vào năm 2027 – 2028. 7 tuyến metro phải được khởi công đồng loạt từ năm 2027 và chậm nhất vào năm 2028 để vận hành khai thác vào năm 2035.

Theo ông Lâm, thời gian qua Chính phủ hết sức quan tâm phát triển hạ tầng, ưu tiên để đầu tư dứt điểm hạ tầng giao thông xương sống và chiến lược của TP. Đây là thời cơ thuận lợi cũng là cơ hội để TP.HCM thực hiện.

Không chỉ đầu tư đường sắt đô thị, TP.HCM còn kết hợp chỉnh trang và tái cấu trúc khu đô thị hiện hữu xung quanh nhà ga và phát triển không gian ngầm.

Đường sắt tới đâu thì các đô thị xung quanh nhà ga sẽ được chỉnh trang khang trang, phát huy hiệu quả sử dụng đất và không gian ngầm trong thời gian tới đó.

“Từ kinh nghiệm của metro số 1 và sự đồng lòng của cả hệ thống chính trị và người dân, chúng tôi tin tưởng và nỗ lực tập trung xây dựng và hoàn chỉnh đề án và cơ chế chính sách khả thi, hiệu quả, báo cáo TP những nội dung tiếp theo, phấn đấu triển khai hệ thống metro theo mục tiêu đề ra”, ông Lâm nói.